Los of vast: wie zal het zeg gen?
Weet je nog, let-ter-gre-pen leren op de lagere school? Streepjes zetten tus-sen woor-den? Leren af-breken? Vraag: waaróm moesten we dat eigenlijk leren? Welk doel heeft ‘los of aan elkaar’? We hebben het allemaal bijgebracht gekregen en het wordt als het goed is nog steeds aangeleerd.
Hoe komt het dan dat op dit moment van alles los wordt geschreven wat vast hoort te zitten, met vreemde beelden tot gevolg zoals in de titel van dit stukje? Of dat aan elkaar wordt geschreven wat niet aan elkaar hoort, zoals ‘Ben je opzoek naar een nieuwe baan’?
Niets is te gek, zo lijkt het, maar het roept wel vragen op. Zijn we van het pad af en weten we dat niet terug te vinden? Vinden we het ook wel pri ma om zo on geveer in de buurt daar van te zitten? Hoe kan dat, want met twee of drie keer moeten lezen, zoals bij de vorige zin ongetwijfeld gebeurt, is toch iedereen (schaarse) tijd kwijt?
Social media dan? Zijn die de oorzaak van het los laten (loslaten)? Of bevorderen die juist ‘goed’ schrijven? Is sprake van ‘taalverandering of van taalverloedering’? Bestaan er eenduidige taalnormen op Europees niveau? Het zijn maar drie – willekeurig gekozen – ingangen voor een discussie die al breed wordt gevoerd.
De belangrijkste vraag is: vinden we het eigenlijk wel een probleem? Of begrijpen we toch wel wat we bedoelen? ‘Zullen we bij kletsen op de antiek beurs’ roept inderdaad niet veel andere beelden op dan ‘bijkletsen op de antiekbeurs’, zoals de juiste schrijfwijze is.
Maar wat als er iets heel anders komt te staan dan wat we bedoelen te zeggen, zoals het ‘beslag op miljoenen jachten’ (miljoenenjachten)? Voor een advocaat die beslag wil leggen is dit verschil niet onbelangrijk. En wat te denken van ‘platte grond’ (wanneer bedoeld is: plattegrond)? Of: ‘er zit niet veel water in de regen meter’ (er zit niet veel water in de regen?), ‘dit zijn de toets vragen’ (dit zijn de toets?) of: ‘een gat in je zomer planning’ (gat in je zomer?)?
Los of vast: wie zal het zeggen? Ik ben benieuwd naar uw reacties, vooral of u met voorbeelden kunt komen van woorden en zinnen die los van elkaar (van zichzelf) geschreven een andere betekenis krijgen dan door de schrijver wordt bedoeld. Wie weet ontstaat er een bijzonder beeld wanneer we alles optellen.
(Wordt vervolgd).
